Zo doen ze het in… Alaska
| 2,2 minuten leestijd
Alaska is sinds 1959 de grootste en 49e staat van de Verenigde Staten. De staat werd in 1867 voor 7,2 miljoen dollar gekocht van het tsaristische Rusland en was tot 1959 een zgn. ‘incorporated territory’. Alaska heeft dus een Siberische culturele achtergrond.
Het sjamanisme
Vroege bewoners van Siberië staken per land en zee over naar Amerika. Eerst naar het westelijke deel van de VS, later ook naar het oostelijke deel en naar Canada. Het is dus logisch dat de culturen van de Siberiërs, de Indianen en de Groenlandse Inuit (Eskimo’s) overeenkomsten vertonen, met name voor wat betreft hun religie, het sjamanisme. Binnen het sjamanisme wordt er van uit gegaan dat de zichtbare wereld en de levens van levende mensen wordt beïnvloed door onzichtbare krachten of geesten.
Toen in het midden van de 18e eeuw Russische Orthodox gelovende kolonisten naar Alaska trokken om rijk te worden van bonthandel, stuitten ze daar op de eeuwenoude culturen van de sjamanistische jagers. De inheemse bevolking leek niet bestand tegen de ziekten die de kolonisten meebrachten en de uitbuiting die met hun komst gepaard ging. Pas toen meer en meer gemengde huwelijken tot stand kwamen, werd de verhouding evenwichtiger.
De bevolking van Alaska leek steeds meer mee te gaan in het Russisch-Orthodoxe geloof, maar toen het land in Amerikaanse handen kwam, stapte de bevolking over naar de Oosters-Orthodoxe kerk vanwege het respect voor de eeuwenoude cultuur van de sjamanen, waaronder de rituelen rond dood en begraven.
In eerste instantie waren er geen priesters in Alaska. Wel werd er een zendingspost ingericht met monniken uit Finland en Rusland. De belangrijkste monnik was Herman van Alaska. De eerste orthodoxe priester heette Ioann Veniaminov.
Spirit houses
De inheemse bevolking cremeerde, voor de komst van de kolonisten, hun doden. De as werd in een mand aan de oever van een rivier gezet als voorbereiding van de reis van de ziel naar het hiernamaals. De Orthodoxe kerk in Alaska verbood vervolgens het verbranden van de doden en zo ontstonden de zogenaamde spirit houses.
Familie van een overledene legt stenen en dekens over het pas gedolven graf om de ziel warm te houden. Na 40 dagen, de tijd die een ziel nodig heeft om naar het hiernamaals te reizen, wordt er een spirit house over het graf geplaatst zodat de ziel niet kan gaan lopen spoken.
Een spirit house draagt de kleuren van de clan waar de overledene uit afkomstig is. Allerlei objecten die de ziel nodig kan hebben, worden bij het graf neergelegd. Het spirit house wordt niet onderhouden, alles moet terug kunnen keren naar de natuur.
Niet alleen in Alaska zijn spirit houses te vinden. Ook veel Noord-Amerikaanse indianenstammen kennen deze praktijk. Bij de Indianen hebben de spirit houses echter weinig kleur en zie je geen orthodoxe kruisen.
