Zo doen ze het in… Madagaskar
| 2,3 minuten leestijd
De dood is voor de inwoners van Madagaskar een feestelijke gebeurtenis. Denk je dat het volgende niet waar kan zijn? In Madagaskar gebeurt het echt: daar dansen ze met doden!
Eens in de vijf of zeven jaar viert men ‘Famadihana’, wat het ‘omwentelen van de doden’ betekent. Mensen halen de lichamen van hun overleden familieleden voor een avond uit het familiegraf, wikkelen ze in mooie nieuwe doeken en schrijven de naam van de overledene erop zodat zij voor altijd herinnerd worden. Daarna dansen ze op live muziek met de lichamen boven hun hoofd. Na alle rituelen waar uiteraard ook voedsel en drinken bij komt kijken, brengen ze de overledene terug naar het familiegraf.
Dit uitvaartritueel komt nog regelmatig voor. Het doel van Famadihana is het betuigen van respect en eer aan de voorouders en het leven vieren dat de dode leeft. Daarnaast is het een kans om met het gehele gezin, uit het hele land, samen te komen.
De deelnemers aan de ceremonie geloven dat ze via hun voorouders met God kunnen communiceren en gebruiken het als een tijd om hun voorouders om leiding en zegen te vragen. Ook gelooft men dat zodra een lichaam uit het familiegraf is gehaald, de ziel transformeert en speciale krachten krijgt.
"In Madagaskar gebeurt het echt: daar dansen ze met doden!"
"In Madagaskar gebeurt het echt: daar dansen ze met doden!"
Oorsprong
Famadihana bestaat waarschijnlijk al vanaf de 17e eeuw in zijn huidige vorm, maar is vooral bekend van het Merina volk – in de binnenlanden van Madagaskar - ten tijde van de regering van koningin Ranavalona I. Men gelooft dat de geesten van de doden zich pas bij hun voorouders kunnen voegen na de volledige ontbinding van het lichaam en een reeks ceremonies. Het hele proces kan vele jaren in beslag nemen.
De praktijk van Famadihana is op zijn retour vanwege de kosten en het geloof dat de ceremonie niet meer van deze tijd is. Zendelingen ontmoedigden al decennia de viering, hoewel de katholieke kerk er tegenwoordig geen bezwaar meer tegen heeft. De kerk beschouwt Famadihana eerder als cultureel dan als religieus.
De dierenriem
De Famadihana wordt vaak aangekondigd via een droom van een ouder familielid waarin hij een bericht van een voorouder krijgt. De overledene vraagt bijvoorbeeld om nieuwe kleding in die droom. Dan weet de dromer dat het tijd is om actie te ondernemen.
Aan de hand van de Dierenriem wordt de beste dag bepaald voor de Famadihana. Staat de datum eenmaal vast, dan is het tijd om plannen te maken voor de viering. Alle familieleden worden uitgenodigd. Zij komen vaak van heinde en verre en reizen enkele dagen – vaak te voet – om de festiviteiten bij te wonen.
