Zo doen ze het in… Mexico

21.12.2022 | 2 minuten leestijd

Doodgewoon

Mexicanen zien de dood niet als iets afschrikwekkends, maar als onlosmakelijk verbonden met het leven. Ieder jaar op 1 en 2 november vieren zij de Dia de los Muertos (de dag van de doden) en gedenken zij hun overleden naasten: op 1 november die van kinderen en op 2 november die van volwassenen. In Nederland kennen we die dagen als Allerheiligen en Allerzielen. Dia de los Muertos is niet te verwarren of vergelijken met Halloween.

Mexicanen kennen veel ‘dagen van’, er is altijd wel een reden om iets te vieren. Dia de los Muertos is de bekendste. Het is een herdenking voor de hele familie (ook kinderen) waar dood, kleur en samenzijn centraal staan. Naast de herdenking van geliefden thuis en op begraafplaatsen, zijn in veel provincies parades te zien en is overal muziek en gezelligheid. Overigens is het festival niet exclusief voor Mexico. Meerdere Latijns-Amerikaanse landen vieren het.

Oorsprong

De herdenking is ontstaan uit tradities van o.a. de Azteken, Maya en Purépecha. Deze volkeren vereerden hun voorouders en dus hun doden. Dit inheemse ritueel is vermengd met het Katholieke invloeden. Mexicanen geloven dat de zielen van de overledenen op 1 en 2 november tijdelijk terug mogen keren op aarde. Maar kunnen ze de weg dan nog wel vinden? Daarom zijn allerlei manieren verzonnen om contact te maken met de zielen en ze de weg te wijzen. Het hele jaar vindt de voorbereiding plaats en worden spullen verzameld om te offeren. Vlak voor 1 en 2 november worden de graven schoongemaakt en versierd met kaarsen en oranje/gele cempasúchil (goudsbloem). En thuis wordt een altaar ingericht met het favoriete eten en drinken en foto’s van de overledene. Muziek en vuurwerk kunnen ook als ‘baken voor de overledene’ dienen.

"Rouw speelt een ondergeschikte rol aan herdenking."

Festival

In veel steden, met Mexico-Stad als de uitschieter, vinden tijdens Dia de los Muertos grote parades plaats. ’s Avonds is het op de begraafplaatsen een drukte van belang. Families komen hun geliefden herdenken. Daarnaast is er uiteraard een feestmaal voorbereid. Tijdens de optochten en andere culturele activiteiten is er muziek, dans en vuurwerk. Alles om de overleden dierbaren een prettig kort verblijf op aarde te bezorgen. Rouw speelt een ondergeschikte rol aan herdenking.

Schedels en skeletten

De belangrijkste symbolen die je overal ziet terugkomen, zijn schedels en skeletten. Geen afschrikwekkende vertoningen zoals bij Halloween, maar een vrolijke noot in schmink en kleding. Ook dit vindt ook zijn oorsprong in de oude Mexicaanse volkeren. Mictecacihuatl was in de Azteekse mythologie de koningin van de onderwereld, ook wel de ‘dame van de dood’ genoemd. Zij waakt over de botten van de doden.

De goudsbloem

De sterke geurende bloemblaadjes van de goudsbloem markeren het pad voor de ziel van de overledene naar de altaren, thuis en op de begraafplaats. De bloemblaadjes zouden ook de zon warm houden. De bloem speelt een belangrijke rol en zie je overal terugkomen tijdens de Dia de los Muertos.